karta praw ofiary przemocy

Nie można być obojętnym wobec przemocy!    Niebieska Linia

Sprawca, widząc że ofiara ma wsparcie, może poczuć się mniej pewnie. Reagowanie bliskich na przemoc może być dla niego sygnałem, że jednak coś jest nie w porządku z jego zachowaniami. Twoja interwencja może zapoczątkować proces wychodzenia z przemocy osoby pokrzywdzonej,  ale przede wszystkim może pomóc zapewnić jej bezpieczeństwo.

Jeżeli jesteś sąsiadem osób krzywdzonych, a więc słyszysz awantury, krzyki lub stłumione krzyki, płacz dzieci lub nietypowe hałasy, obserwujesz, że sąsiadka ma siniaki (lub nagle zaczęła chodzić w słonecznych okularach albo założyła bluzkę z długimi rękawami a jest lato), możesz pomóc na kilka sposobów.

Możesz:

• porozmawiać z osobą krzywdzoną i powiedzieć jej, że domyślasz się, że w jej domu jest przemoc; zapytać, czego by potrzebowała;
• zaoferować wezwanie policji czy też zaproponować inną pomoc - w zależności od potrzeb osoby krzywdzonej;
• jeżeli jesteś bardziej odważny - możesz też porozmawiać z osobą stosującą przemoc, informując ją, że wiesz o przemocy i że przemoc jest przestępstwem;
• jeżeli chcesz pozostać najbardziej neutralny - możesz po prostu wezwać policję, zawiadomić najbliższy ośrodek pomocy społecznej lub zadzwonić do "Niebieskiej Linii" pod numer 801 12 00 02;
• możesz też przekazać numer do "Niebieskiej Linii" osobie krzywdzonej.

Pamiętaj, że osoba krzywdzona może "kryć" sprawcę, ponieważ wstydzi się swojej sytuacji w domu. Może też nie chcieć przyznać, że doznaje przemocy, gdyż jest zastraszona przez sprawcę, który powtarza jej na co dzień, że jest do niczego i że nikt jej nie pomoże. Nie zniechęcaj się tym, tylko działaj!

Nie daj się też zwieść pozorom

Osoby żyjące w związkach, w których ma miejsce przemoc mogą sprawiać wrażenie osób, które godzą się na takie życie, bo im wygodnie (np. finansowo - gdy sprawca zarabia na dom). Osoby doznające przemocy mogą też czasami wyglądać na nie radzące sobie z dziećmi, domem, dbaniem o siebie, a osoby stosujące przemoc to często eleganccy panowie w garniturach, kłaniający się sąsiadom. Nieraz, jako sąsiedzi współczujemy im, że mają taką zaniedbaną żonę i myślimy, ulegając stereotypom: "nic dziwnego, że taki ją los spotyka".

Namawiamy do przyjrzenia się takim sytuacjom i udzielenia pomocy w celu przerwania przemocy. Weźmiesz wtedy udział w bardzo ważnym etapie przeciwdziałania przemocy - w interwencji. Twoja interwencja może zapoczątkować proces wychodzenia z przemocy osoby pokrzywdzonej, ale przede wszystkim może pomóc zapewnić jej bezpieczeństwo.

Jeżeli jesteś koleżanką (kolegą), przyjaciółką (przyjacielem), dobrą znajomą (dobrym znajomym) osoby krzywdzonej lub krzywdzącej:

• reaguj na każde zachowanie przemocowe, pokazując, że Ci się ono nie podoba, że nie zgadzasz się na nie (np. kiedy na przyjęciu mąż nazwie żonę "głupią babą", szarpnie ją, uderzy!);
• wyrażaj głośno swoje oburzenie na stosowanie przemocy;
• rozmawiaj z osobą krzywdzącą - informuj, że jej zachowania przemocowe niepokoją cię i że "tak dalej być nie może "; nazywaj przemoc przemocą i mów, że to przestępstwo;
• rozmawiaj też oczywiście z osobą krzywdzoną, pytaj ją czego potrzebuje i jak możesz pomóc;
• wysłuchaj osoby krzywdzonej, zapewnij ją że w razie wystąpienia przez nią na drogę prawną - zostaniesz świadkiem w sądzie;
• udziel jej pomocy finansowej lub jakiejkolwiek innej, jakiej jesteś w stanie jej udzielić (przenocowanie, schronienie, pójście z nią do urzędu, pomoc w urządzeniu się - gdyby odeszła od krzywdziciela, itp.);
• przyjdź do niej, gdy zadzwoni do ciebie i poprosi o to;
• pomóż jej wezwać policję, jeśli jest jej trudno to zrobić; zostań jej świadkiem na policji, w sądzie;
• podaj jej telefon do "Niebieskiej Linii".

Dlaczego to jest takie ważne? Ponieważ działania zewnętrzne osób zaprzyjaźnionych mogą przyczynić się do szybszego wyjścia osoby krzywdzonej z sytuacji przemocy. Ponieważ sprawca, widząc że ofiara ma wsparcie, może poczuć się mniej pewnie. Reagowanie bliskich może być dla niego sygnałem, że jednak coś jest nie w porządku z jego zachowaniami.

Im więcej osób zareaguje - tym lepiej!

Jeżeli jesteś osobą z najbliższej rodziny (rodzicem dorosłego dziecka doznającego przemocy/stosującego przemoc, siostrą, bratem szwagrem, bratową osoby, która doznaje przemocy/stosuje przemoc)

• wysłuchaj i uwierz w historię, którą opowiada osoba krzywdzona, nawet gdy trudno ci w nią uwierzyć, bo opowiada ją ktoś niezwiązany z Tobą więzami krwi (np. synowa, bratowa);
• zapytaj osobę krzywdzoną, czego potrzebuje i jak możesz pomóc;
• powstrzymaj się od mówienia: A nie mówiłam: "nie wychodź za tego drania" albo: Nic dziwnego, przecież też nie jesteś w porządku, itp.;
• zapoznaj się z wiedzą na temat przemocy domowej i spróbuj przełamać swoje stereotypy np. W mojej rodzinie przemoc? Niemożliwe!, W mojej rodzinie nie ma przemocy;!
• pomóż wezwać policję, zawiadomić najbliższy ośrodek pomocy społecznej;
• umów się, że przyjedziesz i pomożesz uruchomić interwencję policji lub innych służb, jeżeli osoba stosująca przemoc zacznie zachowywać się agresywnie;
• podaj osobie krzywdzonej telefon do "Niebieskiej Linii";
• reaguj na każde zachowanie przemocowe sprawcy, pokazując, że Ci się ono nie podoba i że nie zgadzasz się na nie (np. kiedy podczas spotkania rodzinnego mąż nazwie żonę "głupią babą", szarpnie ją, uderzy!);
• wyrażaj swoją negatywną opinię na temat przemocy w obecności sprawcy;
• możesz też głośno powiedzieć, że przemoc jest przestępstwem;
• pomagaj osobie krzywdzonej w każdy inny możliwy sposób.

Prawo zabrania stosowania przemocy i krzywdzenia swoich bliskich - to przestępstwo, ścigane przepisami Kodeksu karnego. Jeśli Ty lub ktoś z Twojej rodziny jest ofiarą przemocy ze strony osoby najbliższej, nie wstydź się prosić o pomoc. Prawo stoi po Twojej stronie.

W przypadku przejawów przemocy w rodzinie i zagrożenia bezpieczeństwa Twojego lub dzieci - bezwzględnie zawiadom Policję lub poproś kogoś o jej wezwanie nr tel. 997 lub 112

Nie czekaj! Złóż zawiadomienie o przestępstwie pisemnie lub ustnie do protokołu, w prokuraturze lub na policji. 
W przypadku przestępstwa ściganego na wniosek (np. zgwałcenia) do wszczęcia postępowania przygotowawczego niezbędny jest Twój wniosek o ściganie sprawcy. 
Zbieraj kopie, dowody złożenia wniosków, doniesień, potwierdzenia interwencji – wszystkie dokumenty, które powstają w Twoich kontaktach z policją lub prokuraturą. 
Jeśli zaczęłaś walczyć o ukaranie sprawcy i swoje bezpieczeństwo, bądź konsekwentna. Nie daj się przekonać, zastraszyć ani zaszantażować. O Twoich sprawach powinnaś decydować tylko Ty i nikt inny. Masz do tego prawo i potrafisz to zrobić.

W razie doznania obrażenia ciała należy powiadomić Pogotowie ratunkowe  tel. 999 lub 112

Pogotowie ratunkowe udzieli natychmiastowej pomocy. Osoba doznająca przemocy może domagać się wystawienia bezpłatnego zaświadczenia lekarskiego o przyczynach uszkodzeń ciała oraz ich okolicznościach. Wystawienie takiego zaświadczenia jest bezpłatne i stanowi dowód przeciw sprawcy i w przypadku wszczęcia postepowania karnego zostanie w nim wykorzystane.

OGÓLNOPOLSKIE POGOTOWIE DLA OFIAR PRZEMOCY W RODZINIE
"NIEBIESKA LINIA"

TEL. 801 12 00 02

oferuje całodobową pomoc osobom doznającym przemocy, świadkom przemocy oraz osobom poszukujacym informacji na temat zjawiska i sposobów przeciwdziałania przemocy w rodzinie.